ZAVENTEM. 22 maart 2016
MOSTAR. 12 juli 2022
ZAVENTEM
STOF, BLOED, TRANEN, ZWEET
Ge spreekt met uw collega’s af om op dinsdagnamiddag, 22 maart,
alle winkels in de Bevrijdingslaan te bezoeken om er affiches uit te hangen.
Maar als het dan zover is, aarzelt ge.
22/3 weet ge wel.
Ge vertrekt toch.
Winkels, snackbars, cafés.
Ge stapt er binnen met uw bundeltje affiches en een rolletje plakband.
Overal staat de televisie aan.
Die middag verstaat ge niet alleen Engels en Frans
maar evengoed Arabisch, Turks, Pashto, Urdu, Farsi,….
Ge begrijpt wat de journalisten zeggen, ge kunt de voorbij glijdende teksten lezen.
Want de beelden zijn op ieder scherm hetzelfde: een plafond dat op de vloer ligt,
achterlaten bagage, rennende mensen
en een vertrekhal waar het stof maar niet wil gaan liggen.
Af en toe een veeg bloed.
Uit de woorden en de blikken van de mensen in die winkels, snackbars, cafés
leest ge precies wat ge zelf denkt en voelt:
ongeloof, onbegrip, verslagenheid, woede, schrik.
Ge zijt er welkom: “Salaam as aleikum”.
Met onmiddellijk daarna een “Hoe kan dit?”. “Waarom?”
En ook “Wij zijn zo niet. Onze godsdienst is zo niet.”
Dat ge dat wel weet zegt ge.
Overal krijgt ge een plekje muur of raam waar ge uw affiche moogt hangen.
“Dank u, merci, sjukran, sagol, مننه, آپ کا شکریہ, با تشکر از شما”.
Later die dag sijpelen berichten door.
Een vriend is gewond, de dochter van een kennis, familie van een collega.
Dit is zelfs niet meer van “het komt nu echt wel dichterbij”, neen,
ge voelt dat dit eigenlijk gewoon in uw straat gebeurt, aan uw voordeur.
Net als zoveel landgenoten weent ge de tranen uit uw kop.
Later fietst ge nog eens de Bevrijdingslaan af om te zien of de affiches er nog hangen.
“Hoe moet dit nu verder?” vraagt ge u af.
Ge kunt niets anders verzinnen dan een simpel: “Door voort te doen.”
Door u samen met alle mensen van goede wil in het zweet en uit de naad te werken
Door verder en meer samen te leven.
Ieder op zijn manier en met haar talenten.
En als het daarbij uw rol is om rond te gaan met een bundeltje affiches
en een rolletje plakband?
Awel, dan zult ge dat verdomd blijven doen.
Tot het stof is gaan liggen, tot er geen bloed meer vloeit, tot tranen niet meer nodig zijn.
MOSTAR.
Ooit schreef iemand, een verlanglijstje, een bucket list, van tien puntjes.
Niet alles op dat lijstje is nog even universeel of even up to date.
Maar- voor wie geloven wil -
er zaten al met al nog niet zo een slechte ideeën tussen.
“Schiet alstublieft niemand overhoop.”
“Bescheiden zijn is best cool.”
“Blijf met uw pollen van iemand anders spullen.”
“Verspreid geen fake news.”
Zo stond het op dat lijstje.
Als in steen gebeiteld.
Als in het kinderliedje:
“Twee stenen tafelen, … als gebakken wafelen.”
Als we ons met z'n allen wat meer zouden buigen over dergelijke lijstjes,
dan worden ons misschien nieuwe bezoeken
als die aan het
‘Museum of War and Genocide Victims 1992-1995’ in Mostar bespaard.
Of aan het Hiroshima Peace museum.
Of aan het Jüdisches museum in Berlijn.
Of aan en of aan en of aan ....
